صفحه اصلی (current)

سرطان دهانه رحم (سرویکس):

سرطان بیماری است که در آن سلول‌های بدن بدون کنترل رشد می‌کنند. سرطان همیشه براساس قسمتی از بدن که از آنجا شروع می شود نامگذاری می شود، حتی اگر بعداً به سایر قسمت های بدن سرایت کند. هنگامی که سرطان در دهانه رحم شروع می شود، سرطان دهانه رحم نامیده می شود. دهانه رحم؛ واژن (کانال زایمان) را به قسمت بالایی رحم متصل می کند. رحم جایی است که جنین در یک زن در زمان بارداری رشد می کند.

تمامی زنان در معرض بروز بدخیمی دهانه رحم می باشند. این بیماری اغلب در افراد بالای 30 سال رخ می دهد. عفونت طولانی مدت با انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV یا اِچ پی وی) علت اصلی رخداد سرطان دهانه رحم است. HPV یک ویروس رایج است که در طول رابطه جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. حداقل نیمی از افراد فعال جنسی در مقطعی از زندگی خود به HPV مبتلا می شوند، اما تعداد کمی از زنان به سرطان دهانه رحم مبتلا می شوند. آزمایش های غربالگری و واکسن HPV می تواند به پیشگیری از سرطان دهانه رحم کمک کند. زمانی که سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بسیار قابل درمان است و با بقای طولانی و کیفیت خوب زندگی همراه است.

علائم سرطان دهانه رحم:

متاسفانه سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نمی کند. در مراحل پیشرفته بیماری، سرطان دهانه رحم ممکن است باعث خونریزی یا ترشح از واژن غیرطبیعی از واژن شود (برای مثال خونریزی بعد از رابطه جنسی یا ترشحات واژن که علی رغم درمان بهبو نمی یابد). آنها ممکن است ناشی از چیزی غیر از سرطان باشند، اما تنها راه برای کشف علت دقیق، مراجعه به متخصص زنان یا ماما و انجام معاینات داخلی است.

فاکتورهای خطر سرطان دهانه رحم

تقریباً همه سرطان‌های دهانه رحم توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند، ویروسی رایج که می‌تواند در طول رابطه جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل شود. انواع مختلفی از HPV وجود دارد. برخی از انواع HPV می توانند تغییراتی در دهانه رحم زنان ایجاد کنند که می تواند در طول زمان منجر به سرطان دهانه رحم شود، در حالی که انواع دیگر می توانند باعث ایجاد زگیل تناسلی یا پوستی شوند. HPV به قدری شایع است که بیشتر افراد در دوره ای از زندگی خود به آن مبتلا می شوند. HPV معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند، بنابراین نمی توانید بگویید که آن را دارید. برای اکثر زنان، HPV خود به خود از بین می رود. اما اگر اینطور نباشد، این احتمال وجود دارد که به مرور زمان باعث سرطان دهانه رحم شود. موارد دیگر می تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهد شامل ابتلا به اچ آی وی (HIV یا ویروسی که باعث ایدز می شود) و سیگار کشیدن می باشند.

برای کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم چه کنم؟

مهم ترین کارهایی که می توانید برای کمک به پیشگیری از سرطان دهانه رحم انجام دهید، واکسینه شدن در برابر HPV (اِچ پی وی)، انجام آزمایشات غربالگری منظم و مراجعه مجدد به پزشک در صورت طبیعی نبودن نتایج آزمایش غربالگری است.

واکسن HPV (اِچ پی وی) در برابر انواع HPV که اغلب باعث سرطان دهانه رحم، واژن و ناحیه خارجی تناسلی مونق می شوند محافظت می کند. زمان ایده آل جهت واکسیناسیون، پیش از شروع رابطه جنسی و مواجهه با این ویروس می باشد. لذا:

اگر واکسیناسیون قبل از 15 سالگی شروع شود، یک برنامه دو دوز توصیه می شود که دوزها با فاصله 6 تا 12 ماه تجویز می شوند. برای افرادی که تجویز واکسن را بعد از تولد 15 سالگی خود شروع می کنند، باید سه دوز واکسن تزریق شود (روز صفر، ماه اول و ماه ششم).

واکسیناسیون HPV از عفونت های جدید HPV جلوگیری می کند، اما عفونت ها یا بیماری های موجود را درمان نمی کند. به همین دلیل است که واکسن HPV زمانی که قبل از هر گونه قرار گرفتن در معرض HPV تزریق شود (پیش از شروع رابطه جنسی)، بهترین اثربخشی را دارد. باید توجه شود که حتی اگر واکسن HPV دریافت کرده باشید، باید به طور منظم غربالگری سرطان دهانه رحم را انجام دهید.

باید توجه شود که علی رغم اینکه تاثیر استفاده از کاندوم در طی رابطه جنسی بر کاهش آلودگی با HPV مشخص نمی باشد (با علت امکان انتقال آن از مناطقی که توسط کاندوم پوشیده نمی باشد)، اما بررسی ها نشان داد که میزان رخداد سرطان دهانه رحم در افرادی که از کاندوم استفاده می کنند کمتر می باشد.

جهت انجام تست های غربالگری

دو بررسی می‌تواند به یافتن تغییراتی که می‌تواند به پیش سرطان یا سرطان دهانه رحم تبدیل شود کمک کند. باید توجه شود که از زمان ایجاد ضایعات پیش بدخیم، تا رخداد بدخیمی دهانه رحم یک فرصت 10 تا 15 ساله وجود دارد. لذا ضروری است که خانم ها انجام اقدامات غربالگری را جدی گرفته و به طور منظم نسبت به انجام آن اقدام نمایند.

هر دو آزمایش را می توان در مطب یا کلینیک پزشک انجام داد. در طی تست پاپ اسمیر، پزشک از یک ابزار پلاستیکی یا فلزی به نام اسپکولوم برای بررسی داخل واژن استفاده می کند. این به پزشک کمک می کند واژن و دهانه رحم را بررسی کند و چند سلول و مخاط را از دهانه رحم و ناحیه اطراف آن جمع آوری کند. سلول ها به آزمایشگاه فرستاده می شوند تا از نظر وجود سلول های بدخیم/پیش بدخیم و یا وجود ویروس HPV بررسی شوند.



زمان شروع و فواصل غربالگری با استفاده از پاپ اسمیر بدین صورت می باشد :

اگر 21 تا 29 سال سن دارید

این بازه زمانی صرفا بررسی پاپ اسمیر (بدون بررسی HPV در مخاط دهانه رحم) مورد نیاز است. شما باید از 21 سالگی شروع به انجام تست پاپ کنید. در صورت نتیجه تست پاپ اسمیر طبیعی، هر سه سال تا 29 سالگی این بررسی تکرار میشود.

حتی اگر از نظر جنسی فعال هستید، قبل از 21 سالگی نیازی به انجام تست پاپ ندارید (به مفهوم دیگر، اگر اولین رابطه جنسی را در سنین کمتر از 21 سال داشته اید، نیاز به انجام غربالگری با پاپ اسمیر در این بازه زمانی [پیش از 21 سالگی] نمی باشد)

اگر 30 تا 65 سال سن دارید

با پزشک خود در مورد اینکه کدام گزینه آزمایش برای شما مناسب است صحبت کنید

اگر سن شما از 65 سال بیشتر است

ممکن است پزشک به شما بگوید که دیگر نیازی به غربالگری ندارید اگر:

انجام پاپ اسمیر نیاز به آمادگی خاصی ندارد. هرچند که برای افزایش دقت جواب تست بهتر از از دو تا سه روز قبل از انجام آن رابطه جنسی نداشته و از اقدامات داخل واژن (همچون استفاده از مواد اسپرم کش و یا داروهای داخل واژنی) اجتناب نمایید. اگر در دوران عادت ماهانه (پریود) می باشید؛ نگران نباشد، هر دو بررسی در این بازه قابل انجام می باشند.